Từ xa xưa tam thất cùng với linh chi, nhân sâm… được coi là những thảo dược quý hiếm. Được biết đến rộng rãi trong đông y với tính năng có nhiều công dụng tam thất được sử dụng như 1 vị tiên dược.
Tam thất là rễ tam thất có vị ngọt đắng, tính ôn. Có nhiều tác dụng cụ hể như: bổ dưỡng, tán ứ chỉ huyết tiêu thũng định thống. Dùng cho các trường hợp bệnh nhân bị xuất huyết, khái huyết thổ huyết, tiện huyết, niệu huyết, rong kinh, rong huyết,chấn thương đụng giập, bệnh lâu ngày cơ thể suy nhược, bệnh mạch vành, cơn đau thắt ngực, tăng mỡ máu… Có thể nấu hầm, hãm, ngâm ướp – hằng ngày dùng 3-10g.
Ngoài ra để tận dụng tối đa tính năng ta có thể sử dụng thành các món ăn rất bổ dưỡng như:
1. Gà hầm tam thất:
+ Nguyên liệu: Gà mái hoặc gà ác (ô cốt kê) khoảng 1kg, tam thất 20g.
+ Cách chế biến: Gà làm sạch, tam thất tán bột cho vào bụng gà; hầm cách thủy cho chín, thêm gia vị vào ăn.
+ Chỉ định: Dùng cho người suy nhược cơ thể, khí huyết hư, ăn kém mệt mỏi, da tái nhợt thiếu máu.
2. Nấu canh với rứng gà tốt cho điều hòa kinh nguyệt phụ nữ dùng khi kinh nguyệt kéo dài, lượng ít, rỉ rả, có máu cục, đau quặn.
3. Hầm bằng rượu với trứng gà, ngó sen:
+ Nguyên liệu: Tam thất 3g, trứng gà 1 quả, nước ép ngó sen 200ml, rượu nhạt 150ml.
+ Cách chế biến: Tam thất tán mịn, trộn trứng với nước ép ngó sen và rượu, đun cách thủy cho chín.
+ Chỉ định: Dùng cho trường hợp thổ huyết, khái huyết tiện huyết, xuất huyết dạ dày ruột. Ngày ăn 1 lần.
4. Hầm với quế chi, gà giò:
+ Nguyên liệu: Gà giò hoặc gà ác khoảng 1kg, tiểu hồi 6g, quế chi 6g, bột tam thất 3g.
+ Cách chế biến: Gà làm sạch, chặt miếng, nấu với quế chi, tiểu hồi cho chín nhừ, thêm gia vị, ăn thịt gà, uống nước canh với bột tam thất. Ngày 1 lần, đợt dùng 5 – 10 ngày.
+ Chỉ định: Dùng cho bệnh nhân viêm tử cung phần phụ.
5. Làm canh với trứng gà, mai mực, tây thảo:
+ Nguyên liệu: Tam thất 3g, tây thảo 10g, mai mực 20g, trứng gà 2 quả.
+ Cách chế biến: Trứng khoét lỗ nhỏ, tam thất tán bột cho vào 2 quả trứng (chia đều) bịt kín lỗ khoét. Nấu cùng mai mực, tây thảo và lượng nước thích hợp. Khi trứng chín bỏ vỏ trứng, ăn trứng và uống nước canh.
+ Chỉ định: Dùng cho phụ nữ kinh nguyệt kéo dài 8 – 10 ngày, lượng ít, rỉ rả, có máu cục, đau quặn.
6. Tam thất bột: mỗi lần uống 4 – 6g cùng với nước hồ hoặc chút rượu. Dùng cho các trường hợp kiết lỵ đại tiện xuất huyết, chấn thương đụng giập, sưng nề.
Lưu ý: Tuyệt đối kiêng kỵ với người huyết hư không ứ và phụ nữ có thai không được dùng.